Covid-19 Pandemisinde Çocuk Kalp Sağlığı

Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2019 tarihinde Covid-19 virüsü ile ilişkili hastalığı pandemi olarak deklare etmiş ve o tarihten itibaren günümüze kadar tüm dünyada özellikle erişkinlerde hastalığın ölümcül sonuçlarıyla karşılaşılmıştır.

Hastalık Bulguları Nelerdir?

Hastalık tüm yaş gruplarında hiç belirti vermeyen klinik durumdan hayati risk oluşturan ve hastanın kaybedilmesine neden olan ağır klinik duruma kadar ilerleyen  geniş bir yelpazede ortaya çıkabilmektedir. İleri yaştaki bireylerle kıyaslandığında çocuk ve genç erişkinlerde hastalığın daha az şiddetli formları da tanımlanmıştır. Çocukluk çağında değişik yaş gruplarında dikkat çeken en önemli farklılık ise aktif veya yakın zamanda geçirilen Covid-19 hastalığının tüm vücudu etkileyen ciddi inflamatuar sendrom adı verilen hayat risk oluşturan bir tabloya neden olmasıdır.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Çocuklarda hastalığın seyrini değiştiren ve kalp hastalığı gelişiminde potansiyel risk faktörleri tanımlanmıştır; bağışıklık sisteminin bozukluğu, obezite, çocuğun 1 yaşından küçük olması, daha önce tıbbi tedavi gerektiren kronik hastalığı olması, genetik hastalıkların varlığı, gelişim geriliği olan çocuklar yüksek risk taşımakta olup bu risk faktörlerini taşıyanlar kalp hastalığı gelişimi açısından çok yakından izlenmelidir.

Çocuk Yaş Grubunda Covid-19 hasstalığı hangi organı etkilemektedir?

Çocuklarda Covid-19 hastalığı özellikle kalbi ve damarları etkilemektedir; kalbin etkilenmesi durumunda; kalp kası iltihabı, kalp yetersizliği, kalbin besleyici damarları olan koroner arterlerin iltihabi en korkulan komplikasyonlardır. Ayrıca çocuk yaş gruplarında Covid-19 ile ilişkili çok sayıda  organ tutulumunun eşlik ettiği çok ağır bir klinik tablo da tanımlanmış olup bu klinik tablo da klinik olarsak şok ve hastanın kaybedilmesi söz konusu olabilmektedir. Bu tablonun erken evrelerinde solunum sistemi hastalığı bulguları veya  bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi sindirim sistemi bulguları sıklıkla tespit edilebilir. Bu tablo esnasında kalp başta olmak üzere nörolojik sistem, böbrekler ve vücut kan hücrelerinin dahil olduğu birçok organ hastalığa dahil olmaktadır. Bu nedenle bu belirtiler görüldüğünde kalp hastalığı varlığı açsından da mutlaka değerlendirilmelidir.

Belirti ve bulgular Nelerdir?

Çocuk yaş grubunda Covid-19 hastalığının kalbi etkilemesi durumunda  ilk belirtileri çocuk yaşına göre değişmekle birlikte nefes alıp vermekte zorluk, göğüs ağrısı, çarpıntı, kalp hızının yüksek olması, solunum sayısının yüksek olması olabilmektedir. Bu bulgular gözlendiğinde EKG, EKO gibi testlerin yanısıra bazı kan testlerinin alındığı labaratuvar incelemelerinin yapılması gerekmektedir. Hastalığın tipik seyri esnasında beklenen öksürük, 38 C derece üzerinde ateş yüksekliği, kas ağrıları, burun tıkanıklığı, nefes alıp vermede güçlük, bulantı, kusma, ishal, yorgunluk , baş ağrıları yakınmaları olmakla birlikte hastalığın kalbi etkileyen ağır formlara ilerlemesini beklemeden aynı zamanda bu belirtilerin birden fazlası olması durumunda kalp ile  ilgili tetkiklerin yapılması önerilmektedir. Özellikle ateş yüksekliğinin 3 günden fazla devam etmesi durumunda kalp damarlarının da hastalığa katılması ile hastalığın seyri daha ağır olabilmektedir.Bu durumda ateş yüksekliğinin sebat etmesi ve başka sebep olmadığında Covid ile ilişkili kalp hastalığı açısından tetkik edilmesi gereklidir.

İzlem Nasıl Olmalıdır?

Hastalığın seyri esnasında kalp ve damar hastalığı açısından kilinik takip gereklidir. Covid-19 hastalığının çocuklarda seyri esnasında sıklıkla tespit edilen kalp kası iltihabi, kalp kapakçıklaırnın iltihabi,  kalp zarının iltihabı, kalp pompa fonksiyonunun bozulması, ritim bozukluklarının gelişmesi ve ani olarak genel durumun bozulması kardiyolojik açıdan tetkiklerin yapılmasının yanısıra hastalığın seyri esnasında kalp ve damar hastalığı açısından yakın takibin devamı gerekmektedir.